- MARSYAS
- I.MARSYASfil. Periandri, Pellaeus Historicus, nutritus una cum Alexandro M. scripsit res Macedonicas libris 10. a primo Rege usque ad Alexandrum. De rebus Atticis libb. 12. Suid. Gesn. Voss. de Hist. Groec. l. 1. c. 10. etc. Marsyas Philippus item historicus. Marsyas Tabenus, qui scripsit de Tranquillitate libros 12. fabulosorum libros 7. et quaedam alia de patria sua. Marsyas fratrem habuit Cibyram, et Tabas in Lydia condidit. Vide eosdem.II.MARSYASfluv. Phrygiae haud procul a Maeandro oriens, in quem apud Celaenas, et Apameam urbem, quam circumfluit, excurrit, a Marsya ibi ab Apollirre decoriato, dictus. Ovid. ubi supra:Marsya nomen habet Phrygiae liquidissimus amnis.Claudian l. 2. in Eutropium:Icarium pelagus, Mycaloeaque litora iunctiMarsya, Maeanderque petunt: sed Marsya veloxDum suus est, flexuque carens: iam flumine mistusMollitur, Moeandre, tuo. ----------Vide Celoenoe. Et Bochart. Phaleg. l. 1. c. 3. Nic. Lloydius. Item fluv. Syriae, in Euphratem apud Samosata influens, et alius in Caelesyria.III.MARSYASsive Marsya, insignis tibicen ex Celaenis oppid. Phrygiae: Ovid. Satyrum fuisse auctor est, qui tibiis a Minerva inventis, ausus sit Apollinem provocare, a quo victus et excoriatus est, Met. l. 6. Fab. 6.--------- Satyri reminiscitur alter,Quem Tritoniacâ Latous arundine victumAssecit poenâ. Quid me mihi detrahis, inquit.Ah piget: ah non est, clamabat, tibia tanti:Clamanti cutis est summos direpta per artus:Nec quicquam, nisi vulnus, erat, cruor undique manat;Detectique patent nervi: trepidaeque sine ullâPelle micant venoe. Salientia viscera possis,Et perlucentes numerare in pectore fibras.Primus invenit duplici simul tibiâ canere, quas ut unô ore posset inflare manumque digitis ommibus expeditis earum foramina pecurrere pulsareque, quandam velut habenam e summo capite tibias ad os detinentem gestabat, ut auctor est Tzetzes, ex illo Salmas. Exercitat. Plin. qualem in signo aeneo apud Gaffarellum, Sigentiae in Galliis Abbatem, vidit Ioh. Rodius et exhibet Fortunius Licetus in Hieroglyph. suis c. 119 Sic cum in sua Arte peritissimus esset, summo in honore ac pretio, apud omnes erat divitiisque plurimumk affluens, illustris ac celebris habebatur: Donec inventâ per Apollinem lyrâ, suaviorem harmoniam edente, ipse doctorum hominum iudiciô superatus, et tibiarum cantu in desuetudinem abeunte (nisi quod in sacris et commessationibus inflari a mercenriis tibicinibus perrexerunt) nummis, qui antiquitus scortei et ex corio fiebant, privari coepit: Unde is maerore confectus, urbesque fugiens in avia nemora se recepit, inque lichrymas profusus, dolore tandem contabuit. E quibus facile colligere est, quare Poetae illum ab Apolline, Musarum iudiciô, victum in antro, ut Stat. Theb. l. 4. v. 186. habet, et ab eo decorticatum, pelle Celaenis in Victoriaesignum affixâ, inquefluvium cognominem mutatum fuisse, commenti sint. Floruit autem, secundum Suidam, tempore Iudicum Hebraeorum, ac omnino Iasonis et Argonautarum aevô, ut ait Apollonius Rhodius. Eius statuae passim erectae, in liberis inprimis civitatibus, leguntur. qua de re Servius ad Aeneid. l. 3. v. 20.Auspicibus coeptorum operum;Quod de Libero diximus, inquit, hoec causa est: ut signum sit liberoe civitatis. Nam apud maiores aut stipendiarioe erant, aut foederatae, aut liberoe. Sed in liberis civitatibus simulacrum Marsyae erat, qui in tutela Liberi patris est. Idem Lyoeus apte urbibus libertatis est Deus, unde etiam Marsyas minister eius per civitates in Foro positus libertatis indicium est, qui erectâ manu testatur, nihil civitati deesse. Speciatim Romae: ubi quum antea Numa tibicines summo in pretio habuisset, posterioribus temporibus, in Foro statua Marsyoe honoris ergo posita fuit, et ad eam tribunal, ut ait Lipsius in Senec. l. 6. de Benef. c. 32. quique Causidici victores in eloquentia superabant adversarios, illam coronabant, quasi ab eo sermonis numeros habuissent, omine bonô et victoriam. Hunc tamen morem, impudica augusti Iulia turpissime foedavit, cuius luxuriâ coronatum Marsyam, literoe illius Dei gemunt, verba sunt Plinii l. 21. c. 3. Vide Gruterum atque Iuretum mlocum Senecoe proefatum, et plura de Marsya. apud Fort. Licetum loc. supra cit. Thom. Dempster. Paralipom. in Ioh. Rosini Antiqq. Rom. l. 1. c. 13. et Salmas. ad Solin. p. 826. et seqq. Marsyam religatum, Romae fuisse in Concordiae delubro, Zeuxidis manu, scribit Plin. l. 35. c. 10. Vide quoque supra in vocibus Aulocrene, Calamus, Capistrum, infra Silenus.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.